Nghĩa vụ thuế là một trong những nghĩa vụ cơ bản của cá nhân, tổ chức có hoạt động sản xuất kinh doanh. Bên cạnh các loại thuế cơ bản tác động trực tiếp đến chủ thể nộp thuế như thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế xuất-nhập khẩu, thì còn có loại gián thu là thuế giá trị gia tăng (GTGT). Đối với loại thuế gián thu này có nhiều cách tính, tuy nhiên trong bài viết này xin được đề cập đến cách tính thuế GTGT theo phương pháp khoán. Sau đây, mời các bạn cùng tham khảo bài viết của Luật sư X để có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này. |
Căn cứ:
- Luật thuế giá trị gia tăng 2008 đã sửa đổi, bổ sung
- Luật quản lý thuế 2006
- Thông tư 95/2015/TT-BTC hướng dẫn thuế GTGT, thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân cư trú
Nội dung tư vấn:
1. Thuế GTGT là gì?
Định nghĩa của thuế GTGT được quy định tại Điều 2 Luật thuế GTGT như sau:
“Điều 2. Thuế giá trị gia tăng
Thuế giá trị gia tăng là thuế tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.”
Từ đó, ta thấy, đối tượng chịu thuế GTGT là các hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam, trừ các đối tượng không chịu thuế quy định tại Điều 5 của Luật thuế GTGT.
Và người nộp thuế giá trị gia tăng là tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng (sau đây gọi là cơ sở kinh doanh) và tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa chịu thuế giá trị gia tăng (sau đây gọi là người nhập khẩu).
Do đó, thuế GTGT là một loại thuế gián thu.
2. Phương pháp tính thuế GTGT theo phương pháp khoán là gì?
Phương pháp khoán là một phương pháp tính thuế GTGT dành cho cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh trong các trường hợp sau:
a) Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ;
b) Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không có đăng ký kinh doanh, không đăng ký thuế.
Còn theo Điều 2 Thông tư 95/2015/TT-BTC, cá nhân nộp thuế theo phương pháp khoán là cá nhân kinh doanh có phát sinh doanh thu từ kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc tất cả các lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh trừ:
+ Cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh.
+ Cá nhân cho thuê tài sản.
+ Cá nhân trực tiếp ký hợp đồng làm đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm, bán hàng đa cấp.
Tuy nhiên, cá nhân chỉ phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN khi có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên.
3. Cách tính thuế GTGT theo phương pháp khoán
Căn cứ điểm c khoản 2 Điều 2 Thông tư 95/2015/TT-BTC, ta có công thức sau:
Số thuế GTGT phải nộp |
= |
Doanh thu tính thuế GTGT |
x |
Tỷ lệ thuế GTGT |
Trong đó:
– Doanh thu tính thuế giá trị gia tăng và doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân theo hướng dẫn tại điểm a và điểm b.3, khoản 2 Điều này.
– Tỷ lệ thuế giá trị gia tăng và tỷ lệ thuế thu nhập cá nhân theo hướng dẫn tại điểm b khoản 2 Điều này.
Chú ý:
a) Doanh thu tính thuế
– Doanh thu tính thuế là doanh thu bao gồm thuế (trường hợp thuộc diện chịu thuế) của toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
– Trường hợp cá nhân nộp thuế khoán có sử dụng hóa đơn của cơ quan thuế thì doanh thu tính thuế được căn cứ theo doanh thu khoán và doanh thu trên hóa đơn.
– Trường hợp cá nhân kinh doanh nhiều lĩnh vực, ngành nghề thì cá nhân thực hiện khai và tính thuế theo tỷ lệ thuế tính trên doanh thu áp dụng đối với từng lĩnh vực, ngành nghề…
– Trường hợp cá nhân kinh doanh không xác định được doanh thu tính thuế khoán hoặc xác định không phù hợp thực tế thì cơ quan thuế có thẩm quyền ấn định doanh thu tính thuế khoán theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.
b) Tỷ lệ thuế tính trên doanh thu
– Phân phối, cung cấp hàng hóa:
+ Tỷ lệ thuế GTGT là 1%;
+ Tỷ lệ thuế TNCN là 0,5%.
– Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu:
+ Tỷ lệ thuế GTGT là 5%;
+ Tỷ lệ thuế TNCN là 2%.
– Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu:
+ Tỷ lệ thuế GTGT là 3%;
+ Tỷ lệ thuế TNCN là 1,5%.
– Hoạt động kinh doanh khác:
+ Tỷ lệ thuế GTGT là 2%;
+ Tỷ lệ thuế TNCN là 1%
Danh mục cụ thể ngành nghề để áp dụng tỷ lệ thuế GTG được ban hành tại Phụ lục 01 kèm theo Thông tư 95/2015/TT-BTC.
c) Trường hợp đặc biệt
– Trường hợp cá nhân kinh doanh nhiều lĩnh vực, ngành nghề thì cá nhân thực hiện khai và tính thuế theo tỷ lệ thuế tính trên doanh thu áp dụng đối với từng lĩnh vực, ngành nghề.
– Trường hợp cá nhân kinh doanh không xác định được doanh thu tính thuế của từng lĩnh vực, ngành nghề hoặc xác định không phù hợp với thực tế kinh doanh thì cơ quan thuế có thẩm quyền ấn định doanh thu tính thuế khoán.
4. Thời điểm xác định doanh thu tính thuế
Căn cứ quy định tại điểm d khoản 2 Điều 2 Thông tư 95/2015/TT-BTC, ta thấy:
– Đối với doanh thu tính thuế khoán thì thời điểm cá nhân thực hiện việc xác định doanh thu là từ ngày 20/11 đến ngày 15/12 của năm trước năm tính thuế.
– Đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán mới ra kinh doanh (không hoạt động từ đầu năm) hoặc cá nhân thay đổi quy mô, ngành nghề kinh doanh trong năm thì thời điểm thực hiện việc xác định doanh thu tính thuế khoán của năm là trong vòng 10 ngày kể từ ngày bắt đầu kinh doanh hoặc ngày thay đổi quy mô, ngành nghề kinh doanh.
– Đối với doanh thu theo hóa đơn thì thời điểm xác định như sau:
+ Đối với hoạt động bán hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa hoặc thời điểm lập hóa đơn bán hàng nếu thời điểm lập hóa đơn trước thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa.
+ Đối với hoạt động vận tải, cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ cho người mua hoặc thời điểm lập hóa đơn cung ứng dịch vụ nếu thời điểm lập hóa đơn cung ứng dịch vụ trước thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ.
+ Đối với hoạt động xây dựng, lắp đặt là thời điểm nghiệm thu, bàn giao công trình, hạng mục công trình, khối lượng xây dựng, lắp đặt hoàn thành.
Trên đây là cách tính thuế GTGT theo phương pháp khoán.
Hiện nay, trong thời buổi công nghệ ngày càng phát triển thì chúng ta hoàn toàn có thể thông báo cách tính mới nhất của thuế GTGT trên website (Đăng ký website với bộ công thương) để mọi người nộp thuế đúng hạn theo quy định của pháp luật.